Borsch, Borscht ya da Borş Çorbası

Bazı yemekler vardır, tek bir ülkeye ait olması imkansızdır. Yemek kültürünü, harita üzerinde çizilmiş çizgilerle ayırıp,  sınırlara sıkıştırırsak ve tüm o çizgiler, politik saçmalıklar günün birinde değişirse ne olur?

Pek çok şey değişiyor; kavramlar, sınırlar, taraflar... Buna rağmen her akşam kurulan ya da her pazar günü oturulan sofradan kaldırabileceğimiz bir yemeğimiz yok.

Borscht, bir coğrafyanın pek çok farklı sofrasına ait lezzetli mi lezzetli, daha da önemlisi, insanın içini şevkatle ısıtan, kültürel öneme sahip bir çorbadır.

Tüm dünyada, genel olarak bu çorbanın Rus mutfağına ait olduğuna dair bir algı olsa da, Rus yemek yazarı ve tarihçisi Vilyam Pokhlebkin’e* göre borscht,  kesinlikle Rus mutfağına değil, Ukrayna’ya aittir. Yabancı birinin borscht için Rus yemeğidir demesi affedilebilir fakat Sovyetler’den birinin çıkıp da bu yemeğin Rus mutfağına ait olduğunu iddia etmesi son derece utanç vericidir.**

Bu görüşe rağmen Borscht, Sovyet mutfağına aittir. Sovyetler Birliği yıkılmış olsa da,  mutfağı ve kültürünü elle çizilmiş sınırlara hapsetmek mümkün değildir.

Borscht’un geleneksel tarifi ülkeden ülkeye, bölgeden bölgeye, hatta aileden aileye değişiklik göstermektedir. Çorbanın ana malzemesi pancardır. Yaygın olarak evde yapılmış et suyu, lahana, patates, soğan, havuç , dana/domuz eti ve bir parça sirke/limon ile yapılır. Ekşi krema ile servis edilir. 

Fasulye, domates veya domates salçası, kereviz, domuz sosisi, tavuk eti, pancar turşusu, turp, maydanoz, dereotu, pulbiber, karabiber gibi farklı malzemelerle de borcsht çorbası yapılabilir.

Benim ilk denediğim borcsht, Ukrayna’da yaygın olan Puzata Hata (Пузата Хата) adlı restoranlar zincirnin Lviv şubesindeydi. Orada denediğim çorbadan yola çıkarak kendi tüketim alışkanlıklarıma göre, yaptığım tarifi paylaşacağım.

Büyük bir tencere dolusu borscht çorbası için:

2 adet patates

2 adet pancar

¼ beyaz lahana

2  adet kuru soğan

Zeytinyağı

Tuz&Karabiber

Ben bir süredir et ve tavuk tüketmediğimden, vejetaryen bir tarif olacağı için tüm etoburları güzel bir et/kemik suyu yapmaya davet ediyorum. Lezzet ve şifa açısından ekstra puan alacağı kesin.

Tüm malzemeleri mini mini doğruyoruz. Soğanları biraz öldürdükten sonra patatesleri ve çorbanın suyunu 5 ile 10 dakika kadar pişiriyoruz. Ardından mini mini doğranmış pancarları ve ince ince kıyılmış lahanamızı ekliyoruz. Tencerenin alabildiği kadar suyu, tuzunu ve isteğe bağlı olarak karabiberini de ekliyor, tüm malzemeleri pişiriyoruz.

Üzeri için:

Labne, süzme yoğurt veya ekşi krema kullanabilirsiniz.

Ben süzme yoğurt ve kremayı karıştırarak kendi ekşi kremamsımı yapıyorum. Tavsiye edilir.

-->

---

* 2000 yılında öldürülen yazar, pek çok yabancı dile çevrilmiş “A History of Vodka” isimli kitabıyla      dünyaca tanınmaktadır.

** theguardian.com James Meek